Video: Bedevaartsoord Heppeneert zoekt verbreding, ook in niet-katholieke hoek

Heppeneert, net over de grens bij Maaseik, wordt veel bezocht door mensen uit Nederlands Limburg. Op doortocht tijdens een fietstochtje, om even te verpozen in of bij het pittoreske kerkje, of als bedevaarts- en bezinningsoord. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook heel wat Nederlanders die er hun laatste rustplaats uitkiezen op de strooiweide, naast de kerk. Datzelfde Heppeneert verandert langzaam van gedaante, fysiek maar ook inhoudelijk.

Wie het Heppeneert van zo’n 40 jaar geleden vergelijkt met het Heppeneert van nu, zal van op afstand niet zoveel verschil zien. Een klein, landelijk dorpje met lintbebouwing, idyllisch gelegen langs de dijk van de Grensmaas. Wie wat meer inzoomt en nog een beeld van vroeger heeft, zal de veranderingen echter wel degelijk opvallen. Met name de omgeving van de kerk is er flink wat bijgekomen. En dat wat er al was, is stevig opgeknapt.

Elektrische deuren

Toentertijd was er het kerkje, het kruiswegpark en een pastorie. Gaandeweg kwam er onder andere een dubbele kaarsengalerie bij, een bedevaartwinkel, een megaparkeerplaats, wandel- en belevingsroutes, een ontmoetingsruimte en een strooiweide.

Ook diverse horeca-exploitanten vonden hun weg naar het plaatsje. Anno 2025 ziet het er allemaal spik en span uit. Voor sommigen zelfs iets te gelikt. “Dich kins zeen det hiej geldj genog is, klinkt het af en toe.”

Wie het kerkje betreedt passeert tegenwoordig twee elektrische deuren die automatisch openen. Het doet eerder denken aan een supermarkt dan aan een kerkje. “Een noodzakelijk kwaad” zegt Marina Schroyen. Zij is samen met Albert Peusens en een aantal andere medewerkers lid van de Gemeenschap Heppeneert vzw, een vereniging zonder winstoogmerk die verantwoordelijk is voor de exploitatie. “Zonder die elektrische deuren kunnen gehandicapten niet zelfstandig naar binnen”, klinkt het argument.

‘Laad me met rust’

Onlangs is het voorpleintje van de pastorie opgeknapt, het meest recente project. Vroeger een parkeerplaats, tegenwoordig een tuin. Opvallend is een betonnen muur met het opschrift: “Laad me met rust”. Het zinnetje blijkt op te vallen, vertelt Schroyen lachend. “We krijgen veel opmerkingen over die taalfout”.

Het is echter bewust gekozen pure marketing, extern bedacht en waarvoor zelfs betaald moest worden. “Het gaat om het opladen met rust”, verduidelijkt ze. Met een knipoog naar de hedendaagse vervoermiddelen. De slogan geeft aan wat Heppeneert tegenwoordig wil zijn, vult Peusens aan. “Geen volledig traditioneel bedevaartplaats meer, maar een bezinningsoord voor zowel de klassiek-gelovige als de andersgelovige.” En vooral een rustbrenger voor iedereen.

Foto: Marcel Boreas

Noodzakelijke stap

Beiden benadrukken dat de bezoekersaantallen nog steeds stabiel zijn, na corona zelfs weer enigszins stijgend. Ook de kaarsenverkoop blijft gestaag toenemen. Bijna de helft van de bezoekers komt uit Nederlands Limburg. Maar toch zullen er dingen gaan veranderen, en deels is dat uit noodzaak.

Nu beschikt Heppeneert nog over een priester: “Gelukkig een beetje een moderne”, klinkt het. Maar de verwachting is dat men er het in de toekomst zonder geestelijke zal moeten stellen. En ook bij de jongere generaties ziet men weliswaar een behoefte aan zingeving, maar niet vanuit vastomlijnde katholieke structuren. En ook dat is een gegeven waar men in het toekomst meer op wil inhaken.

Harold K.

Het is iets wat Harold Konickx (48) uit Utrecht wel herkent. Ruim tien jaar geleden maakte de uit Susteren afkomstige singer-songwriter het dialectnummer “Heppeneert”, waarin een zeker verlangen naar spiritualiteit naar voren komt, maar ook een behoorlijke portie twijfel.

Aanleiding voor het nummer vormde een project van VPRO’s 3 voor 12 rond dit thema. Heel sterk autobiografisch was het eigenlijk niet, erkent hij. Maar mede door wat luisteraars bij het nummer voelden is het gaandeweg door de jaren heen wel meer spiritueel geworden, aldus Konickx. Het is een nummer dat de zanger, die ook deel uitmaakt van het Limburgse muziekproject “Troubadours van de Toekomst”, nog altijd brengt bij optredens. “Sterker nog, zeker bij optredens in Limburg is het nog steeds mijn bekendste nummer.”

Harold Konickx (Foto: Anne Smeets)

Het bericht Video: Bedevaartsoord Heppeneert zoekt verbreding, ook in niet-katholieke hoek verscheen eerst op VML Nieuws.