Vanuit de gemeentes is aangegeven dat de Mutsaersstichting met een schone lei moet beginnen, de drie leden van de Raad van Toezicht zullen daarom opstappen. Bekend is ook wie er gefraudeerd heeft, maar meer wil Wijgergangs er tijdens een persconferentie op 27 maart niet over kwijt.
Om de Mutsaersstichting van de ondergang te redden, heeft de zorginstantie 11,4 miljoen euro nodig. Ook de 14 gemeenten in Noord- en Midden-Limburg is gevraagd bij te springen, in eerste instantie voor de korte termijn. Zonder steun zou er vanaf mei een liquiditeitstekort ontstaan.
De Mutsaersstichting, actief in 64 gemeenten in Oost-Brabant en Limburg, staat onder verscherpt toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Al sinds 2021 staat de zorginstelling miljoenen in de min. Bij de Rijksoverheid is een lening van 3 miljoen aangevraagd.
Wessem
Vier bedrijfsonderdelen worden afgestoten en komen in handen van andere zorgaanbieders. Dit zijn Buro Maks, Zorgokee en Oog Psychologen in Oost-Brabant, Hai-5 in Maastricht. Hiermee krimpt de organisatie van een omzet van 80 naar 53 miljoen euro. Maar ook nieuwe plannen zijn afgestoten, zoals het realiseren van nieuwbouw in Wessem. Deze locatie wordt mogelijk zelfs verkocht.
De continuïteit en de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg ligt bij de gemeentes, benadrukt Wijgergangs. Het herstelpan dat nu bij de gemeentes ligt, moet in juni gereed zijn en biedt volgens de bestuursvoorzitter “een lichtpunt voor perspectief voor een duurzame toekomst.”
Hoeve de Kaolder
In het afgelopen decennium is de Mutsaersstichting gegroeid door verschillende instellingen over te nemen. Zo nam het onder meer Hoeve de Kaolder in Baexem over, waar momenteel de stijgende personeels- en ICT-kosten voor financiële problemen zorgen.
De Kaolder was sinds 2016 voor 50 procent in handen van de Mutsaersstichting, sinds 2020 in zijn geheel. Met een omzet van 6,6 miljoen is dit bedrijfsonderdeel de grootste van de zes die zich sinds 2015 bij de Mutsaersstichting aansloten. De kaolder biedt volgens PWC die een onderzoek verrichtte ook het laagste financiële risico voor de lange termijn.
Iets wat zich ook bij andere onderdelen van de Mutsaersstichting voordoet. ‘Medewerkers vertellen dat er lange tijd een onrustige en onprettige organisatiecultuur heeft geheerst waardoor meerdere goede medewerkers zijn vertrokken’, zo staat in te lezen in het Meerjarenherstelplan. Genoemd wordt een gebrek aan vertrouwen en een gebrek aan vrijheid om functies goed uit te oefenen.
‘Eilandjes’
De redenen van de financiële nood zijn niet alleen te wijten aan fraude. Er zijn legio factoren waar ook andere zorginstanties is het land mee kampen, lichtte Harm Wijgergangs toe. Ook heeft de schaalvergroting de financiële beloften niet waargemaakt, vertelt hij. “De schaalvoordelen bleken er gewoon niet te zijn”.
Bovendien zijn de zeven instellingen die in tien jaar tijd zijn overgenomen, onvoldoende geïntegreerd, zo beschrijft het meerjarenherstelplan. Oorzaak hiervan is onder meer de gebrekkige aandacht voor het culturele aspect, met als gevolg dat er te weinig wordt samengewerkt en er ‘eilandjes’ binnen de organisatie blijven bestaan.
De forse groeiambities met bijbehorende advieskosten en juridische procedures hebben de balans fors in de min doen uitslaan. Vooral omdat enkele investeringen in de praktijk niet zijn gerealiseerd, zoals een genderpoli en hoog intensive care kliniek.
Andere problemen die de kosten opdrijven, naast de algemene kostenstijgingen van energie, voedsel en huur, doen zich voor rond productiviteit, ziekteverzuim en een hoog personeelsverloop. Ook het hoge aantal ZZP’ers in de zorg eist zijn tol. Elektronische Patiënten Dossiers en andere informatiesystemen bij de Mutsaersstichting bleken een hoge kostenpost.